Emerytura za granicą. Wniosek o przyznanie emerytury

Jeśli pracowałeś w kilku krajach UE, możliwe, że nabyłeś skumulowane prawa do świadczeń emerytalnych w każdym z nich.

Po osiągnięciu wieku emerytalnego będziesz musiał złożyć wniosek w kraju, w którym mieszkasz − chyba że nigdy tam nie pracowałeś. W takim przypadku należy złożyć wniosek w kraju, w którym znajdowało się Twoje ostatnie miejsce pracy.

Ten kraj jest wtedy odpowiedzialny za rozpatrzenie Twojego wniosku i zgromadzenie danych o składkach emerytalnych wpłaconych przez Ciebie we wszystkich krajach, w których pracowałeś.

Jeśli kraj, w którym teraz mieszkasz, nigdy nie był krajem Twojego zatrudnienia, musisz zwrócić się do właściwego zakładu ubezpieczeń emerytalnych w kraju, w którym ostatnio pracowałeś. Tam zostanie rozpatrzony Twój wniosek.

Zakład ubezpieczeń emerytalnych w kraju, w którym mieszkasz (lub w którym ostatnio pracowałeś), powinien przesłać Ci formularz wniosku o emeryturę zanim osiągniesz wiek emerytalny obowiązujący w tym kraju. Jeśli takiego formularza nie otrzymasz, skontaktuj się z zakładem ubezpieczeń.

W kraju, w którym obecnie mieszkasz, możesz ubiegać się o emeryturę dopiero po osiągnięciu wieku emerytalnego obowiązującego w tym kraju.

Jeśli przysługują Ci prawa do emerytury w innych krajach, odpowiednią część emerytury otrzymasz dopiero po osiągnięciu wieku emerytalnego obowiązującego w tych krajach.

O świadczenia emerytalne należy ubiegać się co najmniej 6 miesięcy przed przejściem na emeryturę, ponieważ procedura przyznania emerytury w kilku krajach może być długa.

Niezbędne dokumenty

Wymagania różnią się w zależności od kraju, ale zwykle konieczne jest podanienumeru rachunku bankowego i przedłożenie dowodu tożsamości.

Aby uzyskać więcej informacji, skontaktuj się z zakładem ubezpieczeń emerytalnych, który rozpatruje Twój wniosek.

Różnice dotyczące wieku emerytalnego

W niektórych krajach UE na rozpoczęcie pobierania emerytury trzeba będzie czekać dłużej niż w innych krajach.

Dlatego ważne jest, aby już wcześniej dowiedzieć się we wszystkich krajach, w których pracowałeś, jak będzie wyglądała Twoja sytuacja, jeśli zmienisz datę rozpoczęcia pobierania emerytury.

Jeśli zaczniesz pobierać jedną emeryturę wcześniej niż inną, może to mieć wpływ na wysokość otrzymywanych przez Ciebie świadczeń.

Więcej porad możesz uzyskać w odpowiednim zakładzie ubezpieczeń emerytalnych w kraju, w którym mieszkasz i/lub w krajach, w których pracowałeś.

Prawdziwa historia

Bądź świadomy różnic w osiąganiu wieku emerytalnego w innych krajach

Caroline, która pochodzi z Francji, przez 15 lat pracowała w Danii, a następnie, kiedy jej kariera zawodowa dobiegła końca, powróciła do Francji. Po ukończeniu 60 lat złożyła wniosek o emeryturę zgodnie z przepisami we Francji, ale przyznano jej bardzo niskie świadczenia.

W wieku 60 lat Caroline jest uprawniona tylko do francuskiej części swojej emerytury. Duńską emeryturę otrzyma dopiero, kiedy będzie mieć 65 lat - taki wiek emerytalny obowiązuje w Danii dla grupy wiekowej Caroline.

Jak obliczana jest wysokość Twojej emerytury?

1. etap — Stawka krajowa

Jeśli byłeś zatrudniony w kilku krajach UE, zakład emerytalny każdego z krajów najpierw obliczy, zgodnie z własnymi przepisami, wysokość należnej Ci emerytury, uwzględniając składki opłacone w danym kraju (jest to tzw. świadczenie niezależne).

Jeśli okres ubezpieczenia w jednym kraju trwał krócej niż rok, zastosowanie mogą mieć specjalne przepisy, ponieważ niektóre kraje nie zapewniają emerytury za krótkie okresy: Twoje miesiące opłacania składek albo zamieszkiwania w kraju, w którym przez krótki czas pracowałeś, nie przepadną, lecz zostaną wzięte pod uwagę przy obliczaniu wysokości emerytury przez kraje, w których przepracowane okresy były dłuższe.

Jeśli masz problem z uzyskaniem wypłaty emerytury za okresy pracy krótsze niż rok, zwróć się o pomoc do sieci SOLVIT.

2. etap — Stawka na poziomie UE

Następnie każdy z krajów sumuje okresy ubezpieczenia z wszystkich krajów i ustala, jaka byłaby wysokość Twojej emerytury, gdyby wszystkie Twoje składki zostały wpłacone w ramach systemu tego kraju.

Następnie tę kwotę koryguje się odpowiednio do czasu, przez jaki w tym kraju rzeczywiście obejmowało Cię ubezpieczenie (tzw. świadczenie proporcjonalne).

Wynik

Obie uzyskane kwoty są porównywane i otrzymujesz tę, która jest wyższa.

Każdy kraj przedstawi swoją decyzję w sprawie Twojego wniosku w specjalnej nocie, którą otrzymasz na formularzu P1.

Przykład

Rosa przepracowała 20 lat w kraju A i 20 lat w kraju B.

Zgodnie ze stawkami krajowymi otrzymywałaby co miesiąc 800 euro z kraju A i 900 euro z kraju  B — w sumie jej miesięczna emerytura wynosiłaby 1 700 euro.

Biorąc jednak pod uwagę okresy składkowe za granicą („stawki UE”) , miesięczna emerytura Rosy wynosiłaby 1 000 euro z kraju A i 1 150 euro z kraju B.

Rosie przysługuje wyższa kwota — 2 150 euro miesięcznie.

Wypłata emerytury

Każdy kraj, który przyznaje Ci świadczenia emerytalne, zwykle wpłaca odpowiednią kwotę na rachunek bankowy w kraju Twojego zamieszkania — jeśli mieszkasz w UE.

Jeśli nie mieszkasz w UE, może być konieczne otwarcie rachunku bankowego w każdym kraju UE, który wypłaca Ci emeryturę.

Renty inwalidzkie/rodzinne

Powyższe zasady także mają zastosowanie do obliczania rent inwalidzkich i rodzinnych. Warto wiedzieć:

• Jeśli ubiegasz się o rentę inwalidzką lub świadczenia z tytułu niepełnosprawności, każdy kraj, w którym pracowałeś, może wymagać od Ciebie poddania się osobnemu badaniu lekarskiemu — a wydane w związku z tym orzeczenia mogą być różne. Jeden kraj może stwierdzić u Ciebie poważny stopień inwalidztwa, natomiast inny może uznać, że Twój stan zdrowia jest zadowalający.
• Niektóre kraje UE nie płacą rent rodzinnych. Jeśli twój mąż lub żona pracuje za granicą i liczysz na możliwość otrzymywania renty rodzinnej, sprawdź, czy dany kraj w ogóle ją zapewnia. Źródło: europa.eu

fot. DGP/ 2012 r.

Podwyższenie wieku emerytalnego w Polsce do 67. roku życia jest zgodne z konstytucją - uznał wczoraj Trybunał Konstytucyjny. Od 2013 r. zgodnie z ustawą emerytalną wiek emerytalny wzrasta co kwartał o miesiąc - dla mężczyzn będzie wynosił 67 lat w 2020 r., a dla kobiet - w 2040 r.